VAI TRÒ CỦA ĐỒNG (Cu) VỚI CÂY TRỒNG (Tiếp theo)

* Biểu hiện của dư thừa Đồng (ngộ độc Đồng)

Cây trồng sinh trưởng chậm và úa lá trong dung dịch Đồng 8 mM, 12 mM

Đồng dư thừa là rất độc hại cho khoai lang, ở nồng độ thấp 5 mM tại vùng rễ đủ để làm cây tăng trưởng chậm đáng kể, Nếu nồng độ cao hơn 20 mM rễ sẽ ngừng phát triển dẫn đến thân lá ngừng phát triển, bộ rễ thiệt hại có thể làm cây héo trầm trọng. Không giống như ngộ độc Kẽm, có rất ít hoặc không có vết úa ở lá, cũng không có sắc tố màu đỏ.

Ngộ độc Đồng làm xuất hiện các viết trắng khu vực giữa các gân của lá trưởng thành (J. O’Sullivan).

Ảnh hưởng của việc dùng thường xuyên chất diệt nấm có gốc Đồng

Tương tự như độc tính của Mangan và Kẽm, độc tính Đồng cũng có thể gây ra các triệu chứng của thiếuSắt.

2. Các loại nguyên liệu sử dụng sản xuất phân có Đồng

* Có hai nhóm chủ yếu:

+ Các hợp chất hòa tan trong nước: Đồng sunfat ngậm phân tử nước (CuSO4.H2O), có tỷ lệ Cu 35% ở dạng bột hoặc dạng viên. Đồng sunfat ngậm 5 phân tử nước (CuSO4.5H2O) có tỷ lệ Cu 25% ở dạng bột hoặc viên. Phức đồng (Cu.EDTA) ở dạng bột hoặc viên có 15% Cu.

CuSO4.5H2O và Cu EDTA

+ Các hợp chất tan trong axit xitric: Đồng (II) oxit (CuO) có chứa 75% Cu. Đồng (I) oxit (Cu2O) có chứa 89% Cu; Sunfat hydroxit đồng (CuSO4.3Cu(OH)2.2H2O) có chứa 53% Cu ở dạng bột hoặc viên; Đồng silicat ở dạng thủy tinh (silicat đồng) ở dạng bột; Muối đồng amôn có chứa 30% Cu.

CuO và Cu2O

– Các hợp chất trên có thể dùng trực tiếp làm phân bón hoặc sản xuất phân đa nguyên tố chứa Đồng. Quạng pyrit đồng có chứa 0,3-0,6% Cu cũng được sử dụng như một loại nguyên liệu để sản xuất các loại phân đa nguyên tố chứa Đồng và chứa Lưu huỳnh.

* Sử dụng phân có Đồng (Cu)

Có thể cung cấp Đồng cho cây bị thiếu đồng theo 2 cách:

+ Dùng dung dịch phun lên lá. Các loại muối Đồng tan trong nước được pha với nồng độ tương đương 0,02-0,05% CuSO4 phun từ 600-1000 lít 1 ha, hoặc ngâm hạt giống trong vòng 6-12 giờ trước lúc gieo.

+ Dùng các muối đồng không hòa tan trong nước chỉ hòa tan trong axit xitric như đồng oxit và các silicat, các muối đồng amôn phootphat. Lượng bón tương đương 10-25kg Cu/ha.

Đồng bón nhiều năm dễ tích lũy và gây độc. Nhiều vùng trồng nho do dùng dung dịch boócđô (hỗn hợp sunfat đồng với vôi) qua nhiều năm để trừ bệnh nho đã tích lũy nhiều Đồng đến mức gây ngộ độc đồng. Các vườn rau thường dùng thuốc trừ sâu bệnh có Đồng cũng thường xảy ra hiện tượng độc thừa Đồng.

Sự thừa Đồng thường gây ra sự thiếu Sắt và Kẽm và liên quan đến sự cung cấp N và Mo. Tạo sựu cân đối giữa Cu, Fe, Zn, Mo và N là điều kiện cần thiết ngăn chặn độc hại do thừa Đồng. Đó cũng là cơ sở của kỹ thuật sử dụng phối hợp các vi lượng.

Sưu tầm và biên tập Ks Lê Minh Giang